Szlakiem historii – wspólne dziedzictwo pieszo i na rowerze - Stolec (tablica nr 11)

Stolec (niem. Stolzenburg) wg. źródeł z 1280 r., wieś założona przez rycerza znanego jako Alricus de Stoltenborgh. Ok. 1300 r. w nieznanych okolicznościach wieś przejęli, cieszący się złą sławą, rycerze von Blankenburg. W 1438 r. Albrecht von Blankenburg wybudował siedzibę, która służyła rodowi do połowy XVI w. W 1544 r. ostatni z właścicieli – Asmus von Blankenburg, z nieznanych przyczyn sprzedał wieś Friedrichowi von Ramin z Dobrej. W 1662 r. Hans i Otto von Ramin, założyli w Gorin (następnie Glashütte) pierwszą w regionie hutę szkła. Dochody z inwestycji pozwoliły odbudować majątek, zniszczony w czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648), podczas której  zniszczone zostały średniowieczny dwór oraz XVI wieczny kościół. W ich miejscu, w latach 1721-1727, Jürgen Berndt von Ramin wybudował okazały pałac oraz kościół i szkołę. Zmienił również charakter wsi, przenosząc chłopów i zagrodników ze Stolca, do pobliskiej wsi Pampow. W Stolcu pozostał zespół dworski  oraz robotnicy folwarczni.  Majątek w Stolcu pozostawał w rękach rodu von Ramin do 1869 r., kiedy to sprzedano dobra Heinrichowi Hermannowi, właścicielowi kopalni z Westfalii. W kolejnych latach majątek kupił August Diestel, który w 1901 r przeprowadził gruntowną modernizację budynków folwarcznych. Kolejnymi właścicielami byli Hans Lentz i Franz Stock. Ten ostatni rozbudował pałac i park, ogradzając go kutym płotem z ozdobną bramą. W 1939 r w Stolcu mieszkało 440 osób. Działania wojenne ominęły Stolec, w wyniku czego pierwotny, ruralistyczny układ wsi istnieje do dziś.

Glashütte: wieś należąca do dawnego majątku rodu von Ramin, w której w 1663 uruchomiono pierwszą na Pomorzu hutę szkła, w której z miejscowych minerałów tj. potas, kwarc i margle produkowano zielone i białe szkło butelkowe. Huta funkcjonowała do 1929 r. W latach 1906-1945 przez wieś prowadziła linia kolejki wąskotorowej Randower Kleinbahn, ze stacją kolejową Stolzenburger Glashütte.

Dobieszczyn/ Hintersee: Kamień pokutny Barnim (niem. Barnimskreuz) - zlokalizowany przy drodze pomiędzy Dobieszczynem a Hintersee, po niemieckiej stronie, w pobliżu słupków granicznych. Drewniany krzyż i głaz upamiętniają księcia pomorskiego Barnima II, który wg. legendy zginął podczas polowania w Puszczy Wkrzańskiej.

Gunice (niem. Günnitz): leśny cmentarz rodu von Ramin, usytuowany w pobliżu nieistniejącego dziś pałacu rodu. Na cmentarzu znajduje się 5 nagrobków, umapmiętniających 8 członków rodu. Najstarszy z nich należy do Wilhelma von Ramin, zmarłego w 1844 r.  Nagrobki w większości wykonane są z granitowych głazów i pozbawione symboliki chrześcijańskiej.

Blankensee: wieś należąca do majątku rodu von Ramin (linia Nassenheide, obecnie Rzędziny), ze średniowiecznym kościołem z kamienia polnego oraz plebanią ufundowaną w 1732 r. przez starostę Randow Jürgena Berndta von Ramin. W bezpośrednim sąsiedztwie wsi działała kolej wąskotorowa Randower Kleinbahn, która prowadziła od Stövern Kleinbahnhof (Stobno Szczeciństkie) do Neuwarp (Nowe Warpno) m.in. przez posiadłości rodu von Ramin w Glashütte, gdzie od 1663 r. funkcjonowała pierwsza w regionie huta szkła.

 

Informacje na tablice informacyjne zostały opracowane na podstawie: Kazimiera Kalita Skwirzyńska, Mirosław Opęchowski „Stolec, Rzędziny, Łęgi” oraz „Dobra i okolice”, wyd. Czas Przestrzeń Tożsamość

 

Dodatkowe informacje:

Stolec

Pałac w Stolcu: https://dobraplatforma.com.pl/palac-w-stolcu/

Remiza strażacka w Stolcu: https://pomeranica.pl/wiki/Remiza_stra%C5%BCacka_(Stolec)

 

Gunice

Cmentarz rodziny von Ramin: https://pomeranica.pl/wiki/Cmentarz_rodziny_von_Ramin_(Gunice)

 

Glashütte

Muzeum: https://www.auf-nach-mv.de/reiseziele/a-heimatstube-glashuette

 

Blankensee

Historia wsi: https://www.blankensee.de/unser-dorf-im-wandel-der-zeit

 

Dobieszczyn/ Hintersee

Krzyż pokutny:  https://dobraplatforma.com.pl/romans-zbrodnia-i-historia-krzyza-w-puszczy-wkrzanskiej

Przetłumacz / translate
Loading...

Na skróty

Polecamy

Gminy partnerskie

Projekt POIS.02.03.00-0307/17
Poprawa gospodarki wodno-ściekowej w gminie Dobra
W związku z realizacją wymogów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych „RODO”), informujemy o zasadach przetwarzania Pani/Pana danych osobowych oraz o przysługujących Pani/Panu prawach z tym związanych. Poniższe zasady stosuje się począwszy od 25 maja 2018 roku. Więcej