Producent rolny, który doznał w swoim gospodarstwie rolnym w wyniku wystąpienia niekorzystnego zjawiska atmosferycznego szkód, składa w urzędzie gminy (właściwym ze względu na miejsce wystąpienia tych strat) wniosek o uruchomienie Gminnej Komisji w celu wyceny powstałych szkód. Zgłoszeniu podlegają szkody, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 07 lipca 2020 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (t. j. Dz.U. z 2019 r., poz. 477), powstałe w wyniku:
Podstawa prawna
§ 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. z 2015 r. poz. 187 ze zm.).
SUSZA
Od 2020 r. zgłaszanie przez producentów rolnych wniosków o oszacowanie strat w uprawach rolnych spowodowanych przez suszę i sporządzanie protokołu dokonuje się poprzez aplikacje publiczną, bez udziału Gminnej Komisji. Jedynie w przypadku szacowania szkód powstałych w wyniku suszy w środkach trwałych, lustracji dokonywać będzie - jak dotychczas – Komisja powołana przez Wojewodę.
Aplikacja oraz wszelkie materiały w tym zakresie, w tym instrukcja wypełniania wniosku, dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakładce Co robimy -> Informacje branżowe -> Niekorzystne zjawiska atmosferyczne (https://www.gov.pl/web/rolnictwo/niekorzystne-zjawiska-atmosferyczne).
Wniosek winien być złożony niezwłocznie po zauważeniu powstałych strat, tak aby uruchomiona Gminna Komisja miała możliwość rzetelnego i obiektywnego ich oszacowania.
Na wniosek Wójta powołana przez Przewodniczącego Komisji Wojewody Gminna Komisja oszacowuje zakres i wysokość strat w uprawach rolnych, zwierzętach gospodarskich, rybach i środkach trwałych.
Ustalenia wysokości szkody - poprzez lustrację na miejscu – Gminna Komisja dokonuje:
• w ciągu 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego powstania tych szkód, tj.:
a) od wschodów do czasu zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji, albo
b) nie później niż w terminie do 3 miesięcy od wystąpienia gradu, deszczu nawalnego, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny - w przypadku szkód w środku trwałym, albo
c) nie później niż w terminie do 12 miesięcy od ustąpienia wody umożliwiającego komisji rozpoczęcie szacowania szkód - w przypadku szacowania szkód spowodowanych przez powódź w budynkach;
• dwukrotnie, szkód spowodowanych przez ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź lub grad w drzewach owocowych (dotyczy wyłącznie drzew owocowych jako środka trwałego natomiast nie dotyczy szkód w owocach tj. plonie):
a) po raz pierwszy - w terminie do 2 miesięcy od dnia powstania tych szkód,
b) po raz drugi - nie później niż w terminie do 12 miesięcy od dnia powstania tych szkód.
W pierwszym etapie szacowania szkód w drzewach owocowych sporządza się protokół w formie notatki zawierający dane niezbędne przy powtórnym szacowaniu szkód. Komisja dokonując szacowania po raz drugi sporządza protokół z oszacowania szkód.
Gminna Komisja wylicza straty w odniesieniu do produkcji z całego gospodarstwa, a więc w produkcji roślinnej i zwierzęcej, niezależnie od tego czy szkody wystąpiły wyłącznie w uprawach, czy wyłącznie w produkcji zwierzęcej.
W terminie 30 dni od dnia oszacowania szkód Przewodniczący Gminnej Komisji przedkłada Wojewodzie protokoły oszacowania zakresu i wysokości szkód celem zaewidencjonowania i ewentualnego potwierdzenia wystąpienia niekorzystnego zjawiska atmosferycznego poprzez sporządzenie odpowiedniej adnotacji na protokole.
Zgodnie z wytycznymi Wojewody Zachodniopomorskiego dokumentacja fotograficzna może stanowić jedynie materiały uzupełniające ocenę Komisji w czasie lustracji, ale na jej podstawie nie można dokonywać szacowania % wysokości szkód w zlikwidowanej uprawie.