|
Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest każdego roku 7 kwietnia, aby uczcić rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia w 1948 roku. Co roku jest wybierany temat przewodni z zakresu zdrowia publicznego, który w danym okresie wymaga szczególnej uwagi. Obchody Światowego Dnia Zdrowia stwarzają możliwość podjęcia wielu działań, których efektem jest poprawa stanu zdrowia ludzi. |
Tematem przewodnim tegorocznego Światowego Dnia Zdrowia są choroby przenoszone przez wektory.
Wektory to organizmy, które są przenosicielami patogenów lub pasożytów. Poprzez wędrówkę i kontakt z otoczeniem przenoszą groźne drobnoustroje na inne organizmy, często na ludzi. W ten sposób mogą wywołać choroby, które zagrażają życiu lub zdrowiu człowieka. Przykładem wciąż groźnej choroby pasożytniczej jest malaria, która w 2010 roku pochłonęła 660 000 ofiar, natomiast w ostatnim czasie znacznie wzrosło rozpowszechnienie gorączki denga, której wzrost na przełomie 50 lat jest 30-krotny. Do innych chorób przenoszonych przez wektory zaliczamy między innymi Gorączkę Zachodniego Nilu, chikungunyę, odkleszczowe zapalenie mózgu, czy boreliozę.
Podczas Światowego Dnia Zdrowia 2014 chcemy zwrócić uwagę by:
• Rodziny mieszkające na obszarach najbardziej zagrożonych miały wiedzę jak należy się chronić przed tymi chorobami;
• Władze odpowiedzialne za zdrowie pomagały ludziom w ochronie przed tymi zagrożeniami;
• Podróżni mieli świadomość, kiedy istnieje konieczność ochrony i jakie środki profilaktyczne należy podjąć;
• Władze w krajach, w których choroby przenoszone przez wektory stają się problemem zdrowotnym, podjęły kroki w celu ochrony ludności przed nimi tymi chorobami.
Choroby wektorowe
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest chorobą zakaźną wywołaną przez wirusa przenoszonego przez kleszcze. Do zakażenia dochodzi w wyniku ukąszenia przez kleszcza.
W Europie odnotowuje się około 3000 przypadków tej choroby rocznie; charakteryzuje się ona długotrwałymi następstwami neuropsychiatrycznymi.
Małe gryzonie zamieszkujące łąki i lasy Europy Środkowej i Azji są rezerwuarami wirusa wywołującego chorobę. Kleszcze zakażają się, odżywiając się krwią zakażonego gryzonia,
i stają się również rezerwuarami wirusa.
Zakażenie może przypadkowo zostać przeniesione na człowieka w wyniku ukąszenia zakażonego kleszcza. W Europie aktywność tych insektów zaczyna się na wiosnę i utrzymuje do listopada, kiedy temperatura się obniża.
Po ukąszeniu przez kleszcza zakażonego wirusem kleszczowego zapalenia mózgu następuje okres inkubacji od 4 do 28 dni (średnio 8 dni). Zakażenie przebiega dwufazowo: pierwszej fazie wirus znajduje się we krwi, w drugiej dociera do ośrodkowego układu nerwowego. U 35-58% osób, u których wystąpiła ostra postać choroby, rozwija się tzw. zespół po zapaleniu mózgu, który charakteryzuje się takimi objawami, jak problemy z pamięcią, zmniejszenie tolerancji na stres, bole głowy, zaburzenia mowy itp.
Szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu jest zalecane przez Głównego Inspektora Sanitarnego, z godnie z Programem Szczepień Ochronnych, osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby: w szczególności osobom zatrudnionym przy eksploatacji lasu, stacjonującemu wojsku, funkcjonariuszom straży pożarnej i granicznej, rolnikom, młodzieży odbywającej praktyki oraz turystom i uczestnikom obozów i kolonii.
Borelioza z Lyme
Borelioza (choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa) jest chorobą wielonarządową wywołaną przez Krętki Borrelia burgdorferi. W Polsce są to: Borellia burgdorferi, B. garinii, B.afzelii, a przenoszą ja kleszcze z rodzaju Ixodes ricinus. W przebiegu boreliozy rozróżnia się 3 stadia:
• Infekcji wczesnej, w postaci ograniczonych zmian skórnych typu rumienia przewlekłego wędrującego (ECM).
• Infekcji uogólnionej, w której dochodzi do dalszego rozwoju zmian skórnych oraz pojawienia się ostrych zmian zapalnych narządów z zajęciem stawów, serca, ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.
• Infekcji przewlekłej, rozpoczynającej się ok. 1 roku od kilku lat po zakażeniu charakteryzującej się zmianami skórnymi w postaci przewlekłego zanikowego zapalenia skóry, dystalnych części kończyn jak tez destrukcyjnymi zmianami zapalnymi stawów, przewlekłym zapaleniem mózgu i opon mózgowo- rdzeniowych.
Szczególnie narażone na zachorowanie są osoby zawodowo związane z przebywaniem w lesie (leśnicy, drwale), osoby zbierające grzyby oraz runo leśne i mieszkańcy terenów zalesionych. Do ekspozycji na kleszcze dochodzi w okresie wiosenno- letnim, natomiast wzrost zachorowań obserwuje się w okresie jesienno- zimowym.
W 2013 r. w Polsce odnotowano wzrost zachorowań na boreliozę – zarejestrowano 12763 zachorowań na boreliozę (współczynnik zapadalności 33,12 na 100 tys. mieszkańców) w porównaniu do 8786 zachorowań w 2012 r. (współczynnik zapadalności 22,80 na 100 tys. mieszkańców). W województwie zachodniopomorskim w 2013 r. również nastąpił znaczny wzrost zachorowań na boreliozę – zarejestrowano 445 nowych zachorowań (współczynnik zapadalności 25,88 na 100 tys. mieszkańców). Było to o 179 zgłoszeń więcej niż w roku 2012 , kiedy to zanotowano 266 zachorowań (współczynnik zapadalności 15,44 na 100 tys. mieszkańców).
W 2013 r. w powiecie polickim zanotowano również wzrost zachorowań na boreliozę- zarejestrowano 41 nowych zachorowań. Było to o 15 zgłoszeń więcej niż w 2012 r. , kiedy to zanotowano 26 przypadków.
Włochy
Niemcy
